Wódki czyste i smakowe na polskim rynku alkoholi mają dość długą tradycję. To wysokoprocentowe napoje, w których zawartość alkoholu etylowego wynosi zwykle 40%. Czysta wódka powstaje z żyta, ziemniaków lub pszenicy, a smakowe odmiany zawierają dodatki, np. owoce, kwiaty, zioła, kłącza, trawy. Co jeszcze warto wiedzieć o tradycyjnym, polskim trunku?
Pierwotnie słowo „wódka” oznaczało leczniczą wodę na bazie alkoholu, jednak na przełomie XVI wieku zaczęto tak określać gorzałę, czyli bardzo mocny alkoholowy trunek. Popularność napoju i jego spożycie zaczęły systematycznie wzrastać w Polsce w XV wieku. Dzisiaj bardzo popularne są przeróżne degustacje np. Whisky lub Piwa. My jednak zapraszamy na tekst o popularnej i znanej – wódce.
Wódka to mocny, wysokoprocentowy trunek, który obecnie cieszy się popularnością na całym świecie i doczekał się wielu odmian. Zawartość etylowego alkoholu w wódce przekracza 37%, ale zwykle wynosi 40%. Alkohol można pić w czystej postaci bądź mieszać z innymi napojami, zarówno alkoholowymi, jak i sokami, tworząc tym samym różnorodne drinki i koktajle. Do produkcji wódki wykorzystuje się surowce, takie jak ziemniaki lub zboże. Ten napój alkoholowy ma kilkusetletnią historię wytwarzania i to właśnie w Polsce przechowuje się najstarsze tajemnice spirytusowego przemysłu. Nic więc dziwnego, że polska wódka należy do jednych z najbardziej cenionych na świecie alkoholi. Popularność na światowym rynku mocny trunek zawdzięcza mistrzowskim recepturom przekazywanym z pokolenia na pokolenie oraz stosowaniu alkoholu etylowego produkowanego z ziemniaków lub zbóż.
Zobacz też tekst o różnicach między koniakiem, a whisky.
Wódki czyste
Na świecie istnieją liczne rodzaje alkoholi, a wódka należy do najpopularniejszych z nich. Tradycyjna czysta wódka produkowana jest z ziemniaków, żyta lub pszenicy w taki sposób, aby zachować charakterystyczne cechy surowców wykorzystanych do produkcji tego wysokoprocentowego trunku. Nowoczesne wytwórnie alkoholu starają się wytwarzać wódkę możliwie jak najbardziej pozbawioną zapachu i substancji barwiących. Alkohol tworzony w sposób nietradycyjny może zawierać takie substancje jak: kukurydza, melasa, ryż lub trzcina cukrowa.
Czysta wódka produkowana jest z rektyfikowanego spirytusu oraz wody. W czasie wytwarzania alkoholu wykorzystuje się kontrakcję, czyli zjawisko, które powoduje, że po wymieszaniu odpowiednich proporcji wody i spirytusu otrzymuje się mniejszą objętość wódki w porównaniu do sumy objętości składników. Woda użyta do wytwarzania wódki musi być demineralizowana oraz pozbawiona smaku i zapachu. Kolejnym etapem jest filtracja – po jej zakończeniu napój przenosi się do wyrównywacza, czyli specjalnego zbiornika, w którym koryguje się zawartość alkoholu.
Czyste wódki dzieli się na zwykłe (są wytwarzane ze spirytusu rektyfikowanego ziemniaczanego lub zbożowego), wyborowe (produkowane z rektyfikowanego spirytusu wyborowego poddanego dwukrotnemu oczyszczaniu surowego spirytusu z produktów ubocznych fermentacji) oraz wódki luksusowe (tworzone z luksusowego spirytusu rektyfikowanego poddawanego wielokrotnej rektyfikacji).
Wódki smakowe
Na rynku popularne są także wódki smakowe, czyli napoje alkoholowe wytworzone po zmieszaniu spirytusu, wody oraz dodatków smakowych i aromatycznych, a czasem również barwiących. W zależności od rodzaju wódki gatunkowe powstają z wykorzystaniem albo spirytusu surowego, albo rektyfikowanego. Do produkcji kolorowych wódek wykorzystuje się różnego rodzaju składniki, takie jak: owoce, drewno, zioła, kwiaty, kora, trawy, nasiona, kłącza, olejki eteryczne oraz barwniki. W składzie wódek gatunkowych mogą znaleźć się również: karmel, syrop cukrowy, destylaty, morsy owocowe (soki owocowe utrwalone rektyfikowanym spirytusem). Morsy powstają z miazgi owoców rozdrobnionych, zakonserwowanych dzięki dodaniu do nich spirytusu. Owocowe nalewki to wodno-alkoholowe wyciągi owocowe. Należy je zalewać odpowiednio odmierzoną ilością spirytusu o mocy nie mniejszej niż 40% (a w niektórych przypadkach nawet 80%). Czas wytwarzania takiego nalewu wynosi średnio około 3,5 tygodnia. Zwykle stanowi on pomocniczy składnik, który uzupełnia smakowo-zapachowe właściwości wódki, np. wiśniowy nalew, który dodaje się do tzw. wiśniówki, czyli wódki wytwarzanej na wiśniowym morsie. Nalew bywa także głównym składnikiem, np. w owocowych nalewkach. Wywarza się również nalewy ziołowo-korzenne, które otrzymuje się poprzez macerację (ekstrakcję na zimno) lub dygestię (ekstrakcję na gorąco). W niektórych wódkach smakowych stosuje się półprodukty, które uzyskuje się w wyniku destylacji owocowego nalewu, morsu, resztek po zlaniu nalewu lub roztworu alkoholowo-wodnego, który dodaje się do składników ziołowo-korzennych.
Zobacz też w jakich kieliszkach podawać alkohol.